Entity Relationship Diagrams(ERD) - Part 2

කලින්  ලිපියෙදි මම කතා කලේ  ER Diagram එකක් කියන්නේ මොකද්ද?  සහ ER Diagram එකක  තියන main components තුනෙන්  Entities ගැන.  අද කතා කරන්න යන්නේ Attributes & Relationship කියන ඉතිරි components 2ක ගැන.

2. Attribute

• Entity එකකට අයිති දේවල්  විස්තර කරන්නේ Attributes වලින්. 

• ඒ කියන්නේ Entity එකට අදාළව  database එකට දාන්න ඕන properties. example එකක් විදිහට Campus එකේ Student කෙනෙක් ගත්තොත් එයාට Register no, Name, DOB, Age, Address, Telephone Number වගේ දේවල් අයිති වෙනවා. මේවට  Attributes කියනවා. 

• Attribute එකක් නිරූපණය  කරන්නේ ඉලිප්ස(oval) හැඩයෙන්.

Attributes වර්ග 4ක් තියනවා.

a)  Key Attribute

b)  Multivalued Attribute

c)  Derived Attribute

d)  Composite Attribute

a)  Key Attribute

• හිතන්න campus එකේ ඉන්න Studentලා අතරින් සමාන name තියන,  එකම දවසේ ඉපදුන, සමාන Ages වල ඉන්න ළමයි කිහිපදෙනෙක් ඉන්න පුළුවන්නේද? ඒත් එකම Register no එක තියන  Studentලා ගොඩක් නෑ.එක Register no එක්ක යටතේ Register වෙලා ඉන්නේ එක Student කෙනයි. 

• Entity එකක්  uniquely විදිහට  අඳුර ගන්න පුළුවන් attribute එකට Key attribute එකක් කියලා කියනවා. 

• Key attribute  එකක් underline කරලා තමයි  ER diagram එකක පෙන්වන්නේ.

b)  Multivalued Attribute

• එක Student කෙනෙක්ට Phone numbers කිහිපයක් තියෙන්න පුළුවන් . අන්න ඒ වගේ එක attribute එක්කට values කිහිපයක් තියනව නම් Multivalued attribute කියලා හඳුන්වනවා.

• double oval ඇතුලේ තමයි මේවා පෙන්වන්නේ.

c)  Derived Attribute

• Campus එකේ ඉන්න Student කෙනෙක්ගේ Age එක එයාගේ උපන්  දිනයෙන්  calculate  කරලා ගන්න පුළුවන් නේද ? අන්න ඒ වගේ තවත් entity එකකින්  calculate  කරලා ගන්නේ  Derived attribute.

• මේවා  dashed oval තුල නිරූ පණය කරන්නේ.

d)  Composite Attribute

• සාමාන්යයෙන් කෙනෙක්ගේ Name එකේ කොටස් කිහිපයක් තියනවා.Name එකක් First Name, Middle Name, Last Name කියලා තව attributes වලට බෙදන්න පුළුවන්.

• Address එකක් No, Street, City, District කියලා parts වලට කඩනවා. attribute එකක් තව අනු කොටස්වලට බෙදන්න පුළුවන් නම් ඒවට Composite attribute කියනවා.

• අපි කලින් කතා කරපු කිසිම බෙදීමකට අයිති නැති date of birth වගේ attributes වලට"Simple Attribute " කියනවා.

3. Relationship  

• Entities අතර සම්බන්ධතවය පෙන්වන්නේ Relationship මඟින්. ER diagram එකක relationship එකක් diamond shape එකෙන් නිරූ පණය කරන්නේ.Diamond shape එක තුළ relationship එකට අදාළ verb එක ලියනවා 

 Relationships වර්ග 3ක් තියනවා.

• One to One  (1:1) 
• One to Many  (1:M)
• Many to Many (M : N)

One to One (1:1)

• මේ example එකෙන් විස්තර වෙන්නේ එක person කෙනෙක්ට තියෙන්නේ එක passport එකයි , ඒ  passport එකක්  අයිති එක person කෙනෙක්ට විතරයි.

• Entity එකක එක් අවස්ථාවක් වෙනත් entity එකක එක් අවස්ථාවක් සමඟ සම්බන්ධ වුණාම ඒක One to One relationship එකක් .

One to Many(1:M)

• මෙතනදි එක Customer කෙනෙක්ට Orders කිහිපයක් order කරන්න පුළුවන් . නමුත් එක order එකකට ඉන්නේ එක අයිතිකාරයි.

• entity එකක අවස්ථා එකකට වැඩි ගණනක් වෙනත් entity එකක අවස්ථා එකකට වඩා සම්බන්ධ වුණොත් One to Many relationship එකක්.

Many to Many (M:N)

• මේ ER Diagram එකේ අදහස වෙන්නේ, එක Student කෙනෙක් Subject කිහිපයක් ඉගෙන ගන්නවා. ඒ වගේම එක Subject එකක් ඉගෙන ගන්න Students ලා කිහිපදෙනෙක් ඉන්නවා.

• Entity එකක අවස්ථා එකකට වඩා වැඩි ගණනක්, වෙනත් Entity එකක අවස්ථා එකකට වඩා වැඩි ගණනක් සමඟ සම්බන්ධ වුණොත් Many to Many relationship එකක්.

අද මම ඔයාලට  ER Diagrams වලට අදාළ Attributes  සහ  Relationship  ගැන  තොරතුරු අරන් ආවේ. 

මේ වගේ වැදගත් වෙන තවත්  තොරතුරු  අරන් එන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නවා. දිගටම Blog එකත් එක්ක ඉන්න කියලා ආරාධනා කරනවා. හැමෝටම  සුභ දවසක්.